१९ ते २२ नोव्हेंबरपर्यंत थंडीची लाट, त्यानंतर बंगालच्या उपसागरातील कमी दाबाचे क्षेत्र आणणार अवकाळी पाऊस.
राज्यातील सर्व शेतकरी बंधू-भगिनींसाठी आणि नागरिकांसाठी ज्येष्ठ हवामान तज्ज्ञ डॉ. रामचंद्र साबळे यांनी महत्त्वाचा हवामान अंदाज जाहीर केला आहे. त्यांच्या मते, सध्या राज्यात थंडीचा जोर वाढत असून, पुढील चार दिवस ही थंडीची लाट अधिक तीव्र होणार आहे. मात्र, त्यानंतर बंगालच्या उपसागरात तयार होणाऱ्या कमी दाबाच्या क्षेत्रामुळे राज्यात अवकाळी पावसाची शक्यता निर्माण होणार आहे.
१९ ते २२ नोव्हेंबर दरम्यान थंडीची लाट तीव्र होणार
डॉ. साबळे यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, सध्या महाराष्ट्रावर हवेचा दाब वाढत असून, तो १०१४ हेप्टोपास्कलपर्यंत पोहोचला आहे. उत्तरेकडून येणाऱ्या थंड वाऱ्यांमुळे किमान आणि कमाल तापमानात मोठी घट होत आहे. काल धुळे येथे ६.२ अंश सेल्सिअस किमान तापमानाची नोंद झाली. जेव्हा तापमान ८ अंश सेल्सिअसच्या खाली जाते, तेव्हा त्याचा पिकांवर आणि जनावरांवर विपरीत परिणाम होतो.
ही थंडीची लाट बुधवार, १९ नोव्हेंबर ते शनिवार, २२ नोव्हेंबर या चार दिवसांच्या कालावधीत अधिक तीव्र होईल. उत्तर महाराष्ट्र, मराठवाडा, विदर्भ आणि दक्षिण-पश्चिम महाराष्ट्रात थंडीचा कडाका अधिक जाणवेल. कोकण किनारपट्टीवर हवेचा दाब तुलनेने कमी (१०१२ हेप्टोपास्कल) असल्याने तेथे थंडीचा प्रभाव कमी राहील.
२४ नोव्हेंबरनंतर बंगालच्या उपसागरात चक्रीवादळाची शक्यता
२२ नोव्हेंबरपासून राज्याच्या हवामानात बदल होण्याची शक्यता आहे. बहुतांश जिल्ह्यांमध्ये आकाश अंशतः ढगाळ राहील, मात्र पावसाची शक्यता नाही. खरा बदल २४ नोव्हेंबरनंतर दिसून येईल. बंगालच्या उपसागरात हवेच्या कमी दाबाचे क्षेत्र निर्माण होऊन त्याचे २५ ते २८ नोव्हेंबर दरम्यान लहानशा चक्रीवादळात रूपांतर होण्याची शक्यता आहे.
ही प्रणाली आणि त्याच वेळी उत्तरेकडून येणारे थंड वारे यांच्या एकत्रित प्रभावामुळे राज्यात गारपिटीची शक्यता निर्माण होऊ शकते. नोव्हेंबरच्या शेवटच्या आठवड्यात आणि डिसेंबरच्या सुरुवातीला अति थंडीच्या लाटा येतील, ज्यामुळे पिकांचे आणि जनावरांचे संरक्षण करणे महत्त्वाचे ठरेल.
शेतकऱ्यांसाठी कृषी सल्ला
या बदलत्या हवामानानुसार डॉ. रामचंद्र साबळे यांनी शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचा कृषी सल्ला दिला आहे:
-
गव्हाची पेरणी: ज्या शेतकऱ्यांची गव्हाची पेरणी बाकी आहे, त्यांनी ती लवकरात लवकर उरकून घ्यावी. उशिरा पेरणी केल्यास उत्पादनात घट येते, फुटव्यांची संख्या कमी होते आणि ओंबीची लांबीही कमी होते. उशिरा पेरणीसाठी शिफारस केलेल्या जातींचा (उदा. एचडी ३२७१, पीबीडब्ल्यू ७५७, पीबीडब्ल्यू ७५२, पीबीडब्ल्यू ७७१) वापर करावा.
-
भुईमूग पेरणी: सध्याच्या थंड हवामानात भुईमुगाची पेरणी करू नये. थंडीमुळे उगवण आणि वाढ चांगली होत नाही, ज्यामुळे नुकसान होऊ शकते. उन्हाळी भुईमुगाची पेरणी १५ फेब्रुवारीनंतर करणे फायदेशीर ठरेल.
-
मका पेरणी: मका पिकाची पेरणी तिन्ही हंगामात करता येते. आता पेरणी केल्यास उगवण उशिरा होईल, याची नोंद घ्यावी.
-
रब्बी ज्वारी: कोरडवाहू रब्बी ज्वारीला दोन कोळपण्या द्याव्यात आणि तण नियंत्रण करावे. शक्य असल्यास, पीक पोटरीत असताना आणि फुलोऱ्यात असताना पाणी द्यावे, यामुळे उत्पादनात चांगली वाढ होते.
