बंगालच्या उपसागरात ‘डिप्रेशन’ (कमी दाबाचे क्षेत्र) तयार होत असल्याने राज्यात पावसासाठी अनुकूल वातावरण; सध्या थंडीची लाट कायम.
राज्यात सध्या कडाक्याची थंडी असली तरी, लवकरच हवामानात बदल होऊन २२ ते २५ नोव्हेंबर दरम्यान अवकाळी पावसाची शक्यता आहे, असा अंदाज हवामान अभ्यासक यांनी वर्तवला आहे. बंगालच्या उपसागरात तयार होणारे कमी दाबाचे क्षेत्र आणि अरबी समुद्रातील वाऱ्यांच्या प्रवाहातील बदलांमुळे हे वातावरण निर्माण होत आहे.
सध्याची थंडीची स्थिती
आज (१८ नोव्हेंबर) सकाळी राज्यात अनेक ठिकाणी तीव्र थंडीची नोंद झाली. सोलापूर जिल्ह्यातील करमाळा तालुक्यातील जेऊर येथे सर्वात कमी ७.०°C तापमानाची नोंद झाली. जळगावमध्ये ७.१°C, तर अहमदनगर, मालेगाव, नाशिक, महाबळेश्वर, पुणे (शिवाजीनगर), यवतमाळ आणि गोंदिया येथेही किमान तापमान १०°C च्या खाली होते. मुंबईतील सांताक्रूझ येथे या हंगामातील नीचांकी १७.४°C तापमानाची नोंद झाली. सध्या राज्यात उत्तरेकडून थंड आणि कोरडे वारे वाहत असल्याने थंडीचा जोर कायम आहे.
हवामानातील संभाव्य बदल आणि पावसाचा अंदाज
श्रीलंकेच्या दक्षिणेला कोमोरीन परिसरात एक कमी दाबाचे क्षेत्र तयार झाले असून, ते पश्चिमेकडे सरकत आहे. याच्या प्रभावामुळे राज्यात पूर्वेकडून वारे वाहू लागतील, ज्यामुळे १९ नोव्हेंबरपासून दक्षिणेकडील भागातून थंडी हळूहळू कमी होण्यास सुरुवात होईल. याच दरम्यान, २१-२२ नोव्हेंबरच्या सुमारास बंगालच्या उपसागराच्या आग्नेय भागात एक नवीन कमी दाबाचे क्षेत्र तयार होऊन त्याचे ‘डिप्रेशन’मध्ये रूपांतर होण्याची शक्यता आहे. या प्रणालीमुळे राज्यात अवकाळी पावसासाठी अनुकूल स्थिती निर्माण होईल.
जिल्हानिहाय पावसाचा अंदाज
-
२२ नोव्हेंबर: कोल्हापूर, सिंधुदुर्ग, गोवा, बेळगाव आणि सांगली या दक्षिण भागांमध्ये ढगाळ वातावरणासह पावसाला सुरुवात होण्याची शक्यता आहे.
-
२३ नोव्हेंबर: पावसाचा जोर उत्तरेकडे सरकेल. सिंधुदुर्ग, रत्नागिरी, गोवा, कोल्हापूर, सांगली, सोलापूर, धाराशिव, पुणे, सातारा आणि अहमदनगर जिल्ह्यातील राहुरी परिसरात मेघगर्जनेसह पावसाची शक्यता आहे. तसेच, स्थानिक ढग निर्मितीमुळे नाशिक, छत्रपती संभाजीनगर, बीड आणि लातूरमध्येही तुरळक ठिकाणी पाऊस होऊ शकतो.
-
२४ नोव्हेंबर: नाशिक, अहमदनगर, पुणे, सातारा, सांगली, कोल्हापूर, सोलापूर, बीड, छत्रपती संभाजीनगर, जळगाव आणि धुळे या जिल्ह्यांमध्ये तुरळक ठिकाणी पावसाच्या सरींची शक्यता आहे.
-
२५ नोव्हेंबर: उत्तर महाराष्ट्र आणि उत्तर कोकणात स्थानिक ढग निर्मितीमुळे पावसाची शक्यता राहील.
पुढील हवामानाचा कल
२६ नोव्हेंबरनंतर बंगालच्या उपसागरातील प्रणाली अधिक तीव्र होण्याची शक्यता आहे. ही प्रणाली जर अरबी समुद्रात दाखल झाली, तर २६ ते ३० नोव्हेंबर दरम्यान राज्यात अनेक ठिकाणी पुन्हा पावसाळी वातावरण निर्माण होऊ शकते. मात्र, जर ही प्रणाली पूर्वेकडे वळली, तर तिचा प्रभाव विदर्भ आणि मराठवाड्यापुरता मर्यादित राहील. पाऊस झाल्यानंतर राज्यात धुके आणि दव पडण्याची शक्यताही वर्तवण्यात आली आहे.
हवामान विभागाचा थंडीचा इशारा
भारतीय हवामान विभागाने (IMD) १८ नोव्हेंबरसाठी धुळे, नाशिक, जळगाव, छत्रपती संभाजीनगर, अहमदनगर, पुणे, बीड, सोलापूर, परभणी, हिंगोली, नांदेड, यवतमाळ, भंडारा आणि गोंदिया या जिल्ह्यांमध्ये थंडीच्या लाटेचा ‘यलो अलर्ट’ जारी केला आहे. १९ नोव्हेंबर रोजी नाशिक आणि जळगाव जिल्ह्यासाठी हा इशारा कायम राहील.