१० नोव्हेंबरनंतर पेरणी केल्यास २५% पर्यंत घट; उशिरा पेरणीसाठी दिग्विजय, फुले विक्रम, RVG २०२ या वाणांची शिफारस.
रब्बी हंगामात हरभरा पेरणीची लगबग सुरू असताना, पेरणीच्या योग्य कालावधीबाबत अनेक शेतकरी संभ्रमात आहेत. हरभरा पेरणी कधीपर्यंत करावी आणि उशीर झाल्यास कोणते वाण वापरावे, याबद्दल कृषी तज्ज्ञ निखिल चव्हाण (MSc Agri) यांनी महत्त्वाची माहिती दिली आहे. त्यांच्या मते, वेळेवर पेरणी करणे उत्पादनासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे, मात्र पेरणीला उशीर झाल्यास योग्य वाणाची निवड करून आणि बियाण्याचे प्रमाण वाढवून होणारे नुकसान काही प्रमाणात कमी करता येते.
पेरणीचा योग्य कालावधी आणि उशिरा पेरणीचे परिणाम
कृषी तज्ज्ञांच्या शिफारशीनुसार, हरभरा पेरणीसाठी १५ ऑक्टोबर ते १० नोव्हेंबर हा कालावधी सर्वात योग्य मानला जातो. या काळात पेरणी केल्यास पिकाची वाढ चांगली होते आणि उत्पादनातही भर पडते. मात्र, अनेक कारणांमुळे शेतकऱ्यांना या वेळेत पेरणी करणे शक्य होत नाही.
पेरणीला उशीर झाल्यास उत्पादनावर होणाऱ्या परिणामाबद्दल माहिती देताना श्री. चव्हाण म्हणाले, “जर १० नोव्हेंबरनंतर १५ दिवसांनी (म्हणजेच २५ नोव्हेंबरपर्यंत) पेरणी केली, तर उत्पादनात सुमारे २५% पर्यंत घट येऊ शकते. जर हाच उशीर ३० दिवसांचा (१० डिसेंबरपर्यंत) झाला, तर उत्पादनातील घट ६०% पर्यंत पोहोचू शकते.” त्यामुळे शेतकऱ्यांनी शक्य तितक्या लवकर पेरणी उरकून घेणे आवश्यक आहे.
उशिरा पेरणीसाठी काय करावे?
जर तुमची हरभरा पेरणी अजून बाकी असेल, तर घाबरून न जाता काही गोष्टींची काळजी घेणे गरजेचे आहे. उशिरा पेरणी करताना उत्पादनातील घट कमी करण्यासाठी एकरी बियाण्याचे प्रमाण वाढवावे. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, उशिरा पेरणीसाठी शिफारस केलेल्या वाणांची निवड करावी.
उशिरा पेरणीसाठी योग्य वाण:
उशिरा पेरणीसाठी खालील वाण अधिक उत्पादनक्षम ठरू शकतात:
-
दिग्विजय
-
फुले विक्रम
-
RVG २०२
हे वाण उशिरा पेरणीच्या परिस्थितीतही चांगले तग धरतात आणि समाधानकारक उत्पादन देतात.
अंतिम मुदत:
शेतकऱ्यांनी कोणत्याही परिस्थितीत १० डिसेंबरनंतर हरभरा पेरणी करू नये, कारण त्यानंतर पेरणी केल्यास उत्पादनात मोठी घट होते आणि पीक फायदेशीर ठरत नाही, असा सल्लाही तज्ज्ञांनी दिला आहे.